در اين مقاله با بررسي هويت اخلاقي– عرفاني مدينه» فاضله از ديدگاه فارابي (بعنوان مؤسس فلسفة اسلامي) و ابن‌عربي (بعنوان پدر عرفان اسلامي)، سيماي سه ركن اصلي اين مدينه يعني رياست، فصل مميزه و هدف از تشكيل آن با تأكيد بر مفاهيم پايه‌يي كمال، عدالت و سعادت تام ترسيم شده است چکیده کامل
در اين مقاله با بررسي هويت اخلاقي– عرفاني مدينه» فاضله از ديدگاه فارابي (بعنوان مؤسس فلسفة اسلامي) و ابن‌عربي (بعنوان پدر عرفان اسلامي)، سيماي سه ركن اصلي اين مدينه يعني رياست، فصل مميزه و هدف از تشكيل آن با تأكيد بر مفاهيم پايه‌يي كمال، عدالت و سعادت تام ترسيم شده است و ثابت ميشود اين مفاهيم در متعاليترين وجه ممكن در مدينه» مهدوي تحقق مي‌يابد. تأكيد بر جايگاه عقل و معرفت در اينباره و همچنين بيان مصاديق مدن غير فاضله از ديدگاه ايندو انديشمند، از ديگر مسائل مطرح شده در اين پژوهش است.
تحليل مقايسه‌يي آراء فارابي و ابن‌عربي نشان ميدهد كه عليرغم اشتراك ديدگاه درباره» اركان اصلي مدينه» فاضله، زيرساختهاي انديشه و آراء فلسفي و عرفاني آنها در اينباره مختلف و متفاوت است. از جمله» اين تفاوتها ميتوان به مواردي چون جايگاه طرح مسئله» مدينه» فاضله، مباني شكلگيري اين ايده، زبان و ادبيات ارائه» آن، تعيين مصداق و بيان سطح تعالي آن و نحوه» اعتقاد به لزوم تحقق عيني مدينه» فاضله اشاره كرد.
پرونده مقاله
بحث پيرامون علم و معرفت، يكي از مسائل مهم و بنيادي در عرفان نظري است. ابن‌عربي علوم را بر اساس روش دريافت، به دو قسم اكتسابي و غيراكتسابي تقسيم ميكند. علوم اكتسابي همان علوم استدلالي هستند كه انسان بكمك تلاش عقلي به آن نايل ميشود. در مقابل، درك و دريافت علوم غيراكتسابي چکیده کامل
بحث پيرامون علم و معرفت، يكي از مسائل مهم و بنيادي در عرفان نظري است. ابن‌عربي علوم را بر اساس روش دريافت، به دو قسم اكتسابي و غيراكتسابي تقسيم ميكند. علوم اكتسابي همان علوم استدلالي هستند كه انسان بكمك تلاش عقلي به آن نايل ميشود. در مقابل، درك و دريافت علوم غيراكتسابي نه تنها از توان عقل خارج است، بلكه نيازمند ابزار ديگري به نام قلب است كه شأن آن پذيرش افاضات و تجليات انوار الهي است. ابن‌عربي معتقد است علم اصيل و راستين علمي است كه خداوند بر قلب افاضه ميكند. چنين علمي بر خلاف علوم عقلي و اكتسابي مصون از خطا، شك و فراموشي است، زيرا انسان در اينباب صرفاً «پذيرندة» تجليات خداوند است و خود دخل و تصرفي در آنها ندارد. اين مقاله به تبيين كارآمدي علوم اكتسابي و غيراكتسابي از ديدگاه ابن‌عربي ميپردازد و ارزشمندي آنها را سنجيده، وجوه امتياز و نقاط قوت و ضعف هر يك نسبت به ديگري را روشن ميكند.
پرونده مقاله
«اعيان ثابته» يكي از مهمترين اركان هستي‌شناسي ابن‌عربي است و پذيرش آن تأثير بسزايي در نوع نگاه به مسئلة علم خداوند دارد. «علم خداوند قبل از خلقت موجودات»، چالش مهمي است كه دستگاههاي معرفتي كلامي، فلسفي و عرفاني هركدام بنوبة خود تلاش كرده‌اند كه آن را تشريح و تبيين نماي چکیده کامل
«اعيان ثابته» يكي از مهمترين اركان هستي‌شناسي ابن‌عربي است و پذيرش آن تأثير بسزايي در نوع نگاه به مسئلة علم خداوند دارد. «علم خداوند قبل از خلقت موجودات»، چالش مهمي است كه دستگاههاي معرفتي كلامي، فلسفي و عرفاني هركدام بنوبة خود تلاش كرده‌اند كه آن را تشريح و تبيين نمايند. معتزله و ابن‌عربي با قبول ثابتات ازليه، سعي كرده‌اند اين نزاع را پاسخ دهند. ديدگاه ابن‌عربي مخالفاني ميان فلاسفه دارد و يكي از آنها ملاصدراست كه در آثارش به ساختار اعيان ثابته بسيار تاخته است. اما با بررسي بيشتر و نگاه تطبيقي به اين پاسخ ميرسيم كه ملاصدرا با طرح نگاهي نو به مسئلة اعيان ثابته و بيان تقريري جديد از نگاه ابن‌عربي، تلاش ميكند مواردي را كه با دستگاه فلسفيش در تعارض است، حل كند. اين تحقيق با اشاره به نكات مطرح شده، اثبات ميكند كه ملاصدرا ديدگاه ابن‌عربي در مورد اعيان ثابته را پذيرفته و ميان نگاه ابن‌عربي و قول به ثبوت معدومات ـ‌كه ديدگاه معتزله است‌‌ـ تفاوت قائل است و نگاه اول را مطابق با كشفيات و مشاهدات خويش ميداند.
پرونده مقاله
فص حكمة عصمتية في كلمة فاطمية عنوان اثري است از استاد حسن‌زاده آملي كه بسياق فصوص الحكم ابن‌عربي و بعنوان مكمل و تتمة آن نوشته شده است. در اين كتاب به ابعاد و زواياي شخصيت اسرارآميز و در عين حال همه‌جانبة فاطمه زهرا (س) در مقام انساني كامل و معصوم پرداخته شده است. چن چکیده کامل
فص حكمة عصمتية في كلمة فاطمية عنوان اثري است از استاد حسن‌زاده آملي كه بسياق فصوص الحكم ابن‌عربي و بعنوان مكمل و تتمة آن نوشته شده است. در اين كتاب به ابعاد و زواياي شخصيت اسرارآميز و در عين حال همه‌جانبة فاطمه زهرا (س) در مقام انساني كامل و معصوم پرداخته شده است. چنين مبحثي در عرفان نظري گرچه از جهاتي مدعايي ابداعي است اما با اشكالاتي روبروست: 1) در نقل احاديث و مستندات روايي آن عموماً دقت كافي صورت نگرفته است؛ برخي از احاديث مورد ادعا در منابع روايي يافت نميشود و برخي ديگر از منابع روايي نامعتبر نقل شده‌اند؛ 2) ملكه عصمت اختصاص به فاطمه (س) ندارد، بنابرين اختصاص يافتن چنين فصي به ايشان نادرست بنظر ميرسد؛ 3) فصوص الحكم با فص آدمي(ع) شروع شده و با فص محمدي(ص) خاتمه مي‌يابد، و از آنجا كه وارثين حقيقي پيامبر اسلام (ص) در ظهورات اسمائي، تابع ايشان هستند، احكام و مسائل عرفاني مرتبط با حضرت فاطمه (س) در فص محمدي (ص) جاي ميگيرد و نيازي به فصي جداگانه و متمايز نيست.
پرونده مقاله
